کتاب مبانی نظام اجتماعی اسلام

کتاب مبانی نظام اجتماعی اسلام توسط حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن خیری در مرکز مطالعات فرهنگی اجتماعی به انجام رسیده است و در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است.

 

مشخصات چاپی

مؤلف: دکتر حسن خیری	سال نشر: 1393	قطع اثر: وزیری		قیمت: 240000 ریال
ناشر: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی	شمارگان: 1400	تعداد صفحه: 468		شماره کتابشناسی ملی: 3478560
رده‌بندی کنگره: 1393 2م9خ/BP230	رده‌بندی دیویی: 483/297		شماره شابک: 978-600-195-151-0

فصول کتاب

فصل اول: کلیات و ادبیات موضوع

فصل دوم: مفهوم نظام اجتماعی

فصل سوم: هستی‌شناسی

فصل چهارم: مبانی معرفت‌شناختی نظام اجتماعی اسلام

فصل پنجم: مبانی روش‌شناسی نظام اجتماعی اسلام

فصل ششم: مبانی ارزشی نظام اجتماعی اسلام

فصل هفتم: موقعیت انسان در نظام اجتماعی اسلام

فصل هشتم: رویکرد فرایندی اسلام در تولید نظام اجتماعی

فصل نهم: شاکلۀ نظام اجتماعی اسلام

فصل دهم: فرهنگ‌پذیری و کنترل اجتماعی

فصل یازدهم: مبانی نظم اجتماعی

فصل دوازدهم: نابرابری و قشربندی اجتماعی در اسلام

فصل سیزدهم: خصلت تمدنی و شهری اسلام

فصل چهاردهم: توسعه و تکامل در نظام اجتماعی اسلام

فصل پانزدهم: نهادهای اجتماعی

 معرفی اثر

«مبانی نظام اجتماعی اسلام»، از سلسله آثار ارزشمند در زمینة مباحث فلسفة اجتماعی است که در تلاش است تمهیدات کلّی و بنیادینی را برای ورود به مباحث اجتماعی با رویکرد اسلامی فراهم آورد. بازتولید یک نظام جامع، در پویش‌های اجتماعی با استناد و استفاده از منابع غنی دینی، از اساسی‌ترین دغدغه‌هایی است که در شرایط کنونی نظام پژوهشی و آموزشی جامعه دنبال می‌کند. 

ترسیم مناسب از نظام اجتماعی اسلام به عنوان شبکه‌ای از روابط متقابل در چشم‌اندازی جامع که سامانة تنظیم روابط و مناسبات آن بر پایة ایمان و وحی استوار است مهم‌ترین هدف این پژوهش است. تعمق در شالوده‌های نظری هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و انسان‌شناختی در روشی جامع و مناسب، برای پی‌ریزی چنین نظامی با تعمق در آیات و روایات اجتماعی اسلامی از جمله تلاش‌های در این کتاب است.

نویسنده کوشیده است محورهای قابل بحث در نظام اجتماعی را به صورت مجزا در پانزده فصل مورد بررسی قرار دهد. فصل اول که به کلیات و ادبیات موضوع اختصاص یافته، به چارچوب مفهومی بحث مشتمل بر تعاریف فرد و جامعه، رابطة میان آن‌دو و طبقه‌بندی قرائت‌های موجود در بارة اصالت فرد یا جامعه اشاره شده است. فصل دوم مفهوم نظام اجتماعی در رویکردهای مختلف جامعه‌شناختی مورد بحث قرار گرفته است. هستی‌شناسی جامعه عنوان فصل سوم است که به برداشت‌های اندیشمندان اسلامی در بارة هویت، وجود و اصالت جامعه می‌پردازد. فصل چهارم تا ششم به ترتیب به مبانی معرفت‌شناختی، روش‌شناختی و ارزش‌شناختی نظام اجتماعی اسلام اختصاص یافته است که ابتناء مباحث بر آیات و روایات اسلامی و نیل به یک رهیافت مناسب با اصول و مبانی دینی از دغذغه‌های در این فصول می‌باشد.

در فصل هفتم موقعیت انسان در نظام اجتماعی اسلام با تکیه بر بحث استخلاف آدمی، مسئولیت‌پذیری او در تمام مسیر زندگی فردی و اجتماعی و محتوای درونی انسان از جمله توحیدگرایی، فرجام‌گرایی و فطرت بحث شده است. در فصل بعد، رویکرد فرایندی اسلام در تولید نظام اجتماعی و نیز مراحل تحولی نظام مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از مهم‌ترین مباحث در این اثر، شاکلة نظام اجتماعی اسلام است که سعی شده در فصل نهم کتاب در کوششی فراخور، نظام مبنایی و بنایی در سلسله مباحث اجتماعی اسلام واکاوی شده و اصول و مبانی، ویژگی‌ها و شاخصه‌ها و بازتولید یک نظام منسجم اجتماعی، با تکیه بر آموزه‌های اسلامی مورد بحث قرار گیرد. فصول دیگر کتاب که مربوط به عناصر اصلی و فرعی درون شاکلة نظام اجتماعی است به مباحثی همچون فرهنگ‌پذیری و کنترل‌اجتماع، مبانی نظم اجتماعی، نابرابری و قشربندی اجتماعی، بحث تمدن و توسعه و تکامل و نهایتا به بحث نهادهای اجتماعی، می‌پردازد

این کتاب منبع بسیار سودمندی برای پژوهشگران جامعه‌شناسی به ویژه با رویکرد فلسفة اجتماعی است. مطالعة این اثر به علاقمندان مباحث جامعه‌شناسی به ویژه دانشجویان سطوح عالی توصیه می‌شود.