بررسی چرایی اعتیاد جوانان مراجعه کننده به مراکز بازپروری شهرستان تهران؛ بین سالهای 96-97

مقاله پذیرفته شده و برگزیده شده برای ارائه در همایش مواجهه با آسیب های اجتماعی 

تهران، تیرماه 97، سالن همایش های بین المللی صدا و سیما

مریم ثابتی[1] روح انگیز لطیفی[2] حسن خیری[3]

چکیده

 چرایی اعتیاد جوانان مراجعه کننده به مراکز بازپروری شهرستان تهران در این مقاله مطالعه شده است.  این مطالعه به روش کمی و بااستفاده از روش پیمایشی انجام شده است.نمونه مورد مطالعه 100 نفر از جوانان معتاد مراجعه کننده به مراکز بازپروری در شهرستان تهران سال 1396-97 می باشند.برای­ جمع­آوری ­داده­ها و اطلاعات ­مربوط به­ متغیرهای این تحقیق ­از پرسشنامه و مصاحبه ­استفاده­ شده ­است. بر اساس یافته‌های توصیفی تحقیق 70 درصد از افراد پاسخگو پسر و30 درصد دختر می‌باشند. بیشترین درصد پاسخگویان پسر 60 درصد بین ردة سنی 25-21 سال قرار دارند و کمترین درصد 2/14 درصد بین ردة سنی 30-26 سال قرار دارند.یافته ها:بر اساس یافته‌ها می‌توان ریشۀ اعتیاد افراد را در ویژگی‌های فردی، بین فردی و اجتماعی ، محرومیت نسبی، پایگاه اقتصادی و اجتماعی و تجربه احساسی پیدا کرد. از نظر افراد مهم‌ترین علت روی‌آوری به اعتیاد محرومیت نسبی که افراد در زندگی اجتماعی تجربه می کنند می‌باشد ،زندگی اجتماعی می‌تواند در ابعاد کوچک خانوادگی و گروه دوستان باشد یا در ابعاد بزرگتر مانند محله یا قرار گرفتن در معرض فشارهای ساختاری مثل فشار قوانین.نتیجه گیری: از تمامی پاسخ‌ها به یک نتیجه مشترک می‌رسیم و آن هم درهم شکستگی روابط اجتماعی در فرد می‌باشد و همچنین روی‌آوری دوباره به اعتیاد و ناتوانی فرد مهم‌ترین عامل در فشارها و تقاضاهای محیط است. برای پیشگیری از این بحران و مسئله اجتماعی بر مدار آموزه های اسلامی تقویت خودباوری و خودشناسی که در حد خداشناسی مورد تأکید قرار کرفته است و نیز اهتمام ویژه به تقویت بنیان های خانواده و اصرار بر ابقاء و تقویت کارکردهای تربیتی آن و اصلاح ساختارهای اجتماعی با اهتمام به عدالت اجتماعی که زمینه احساس محرومیت نسبی را فراهم نکند مورد تأکید می باشد.

کلید واژه : اعتیاد، جوانان، مراکز بازپروری، عوامل اجتماعی، عوامل فردی، عوامل زمینه ای، محرومیت نسبی، تجربه احساسی و پایگاه اقتصادی واجتماعی.

Abstract

Objective: To investigate the causes of addiction among young people referred to rehabilitation centers in Tehran. Method: This study was conducted quantitatively and using a survey method. The sample of this study is 100 addicted youth who are referred to rehabilitation centers in the city of Tehran during the years 1396-97. To collect data and information about the variables of this research, Questionnaires and interviews were used. According to the descriptive findings of the research, 70% of respondents are boys and 30% are girls. The highest percentage of male respondents is 60% between the age range of 25-21 years and the lowest percentage is 14.2% among the age group of 30-26 years. Results: Based on the findings, one can determine the root of addiction in individual, interpersonal and Social, relative deprivation, economic and social base, and emotional experience. For people, the most important cause of addiction is the relative deprivation that individuals experience in social life, social life can be in small dimensions of family and friendship groups or in larger dimensions such as neighborhood or exposure to structural pressures such as pressure of laws. Conclusion: From all the answers we get a common result, and it is a breakdown of social relations in the individual, as well as the reoccurrence of one's addiction and disability is the most important factor in the pressures and demands of the environment.

Keyword: addiction, youth, rehabilitation centers, social factors, individual factors, underlying factors, relative deprivation, emotional experience and economic and social base.

---

[1] - دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب و ورامین، (نویسنده مسئول)  [e-mail]

[2] - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین ، دکتری جامعه شناسی گروه های اجتماعی.

[3] - دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق